Ur. w 1954 r. w Warszawie. Socjolog i ekolog, profesor, wykładowca akademicki, w latach 2005–2011 przewodniczący Polskiego Towarzystwa Socjologicznego, pracownik Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, profesor w Instytucie Socjologii Uniwersytetu w Białymstoku i kierownik Zakładu Socjologii na tej uczelni. Specjalizuje się w badaniu ruchów społecznych, socjologii kultury i społeczeństwie obywatelskim. Wykładał na Uniwersytecie Warszawskim, w Wyższej Szkole Europejskiej im. Ks. J. Tischnera w Krakowie, Collegium Civitas i KUL. Uczestniczył w pracach Komitetu Badań i Prognoz Polska 2000 oraz Komitetu Człowiek i Środowisko. Był konsultantem instytucji krajowych i międzynarodowych, w tym polskich ministerstw i Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju. 

Poseł na Sejm VIII, IX i X kadencji (od 2015 roku), w latach 2015–2023 wiceprezes Rady Ministrów, w latach 2015–2020 oraz 2021–2023 minister kultury i dziedzictwa narodowego, w latach 2020–2021 minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu, w latach 2017–2023 przewodniczący Komitetu do spraw Pożytku Publicznego.

Autor tekstów w książkach Białego Kruka „Oburzeni” oraz „Wygaszanie Polski 1989-2015”.