Jak piłkarz Bert Sproston uratował żydowskiego nastolatka przed prześladowaniami w nazistowskich Niemczech

Nasi autorzy

Jak piłkarz Bert Sproston uratował żydowskiego nastolatka przed prześladowaniami w nazistowskich Niemczech

Bert Sproston (22 czerwca 1914 – 27 stycznia 2000) był angielskim obrońcą, który grał w reprezentacji Anglii oraz w klubach Leeds United, Manchester City, Millwall i Tottenham Hotspur. Był zaangażowany w pomoc Rolfowi Friedlandowi, młodemu Żydowi, który próbował uciec z nazistowskich Niemiec po meczu Niemcy kontra Anglia w Berlinie w 1938 roku. Sproston skomentował wtedy sytuację polityczną, mówiąc Stanleyowi Matthewsowi, że Adolf Hitler jest „złym małym gnojkiem”. Zmarł 27 stycznia 2000 roku. Fot. x.com (Football Memories)

Bert Sproston (22 czerwca 1914 – 27 stycznia 2000) był angielskim obrońcą, który grał w reprezentacji Anglii oraz w klubach Leeds United, Manchester City, Millwall i Tottenham Hotspur. Był zaangażowany w pomoc Rolfowi Friedlandowi, młodemu Żydowi, który próbował uciec z nazistowskich Niemiec po meczu Niemcy kontra Anglia w Berlinie w 1938 roku. Sproston skomentował wtedy sytuację polityczną, mówiąc Stanleyowi Matthewsowi, że Adolf Hitler jest „złym małym gnojkiem”. Zmarł 27 stycznia 2000 roku. Fot. x.com (Football Memories)

W maju 1938 roku niemiecko-żydowski nastolatek, Rolf Friedland, miał nadzieję na coś więcej niż tylko obejrzenie meczu piłki nożnej. Czekał przed berlińskim Olympiastadionem z nadzieją, że któryś z angielskich piłkarzy, którzy mieli zagrać tego dnia, pomoże mu uciec przed prześladowaniami w nazistowskich Niemczech. Ta desperacka próba miała zmienić jego życie.

Desperacja i nadzieja

Rodzina Rolfa Friedlanda już opuściła Niemcy, ale on sam pozostał, wiedząc, że musi znaleźć sposób na ucieczkę. „Psychologicznie był zdesperowany, żeby się wydostać” – powiedział Alan Freeman, syn Rolfa, w wywiadzie dla CNN. W obliczu rosnącej groźby prześladowań Friedland opracował plan, by zwrócić na siebie uwagę jakiegoś angielskiego piłkarza.

Tego pamiętnego dnia, 14 maja 1938 roku, 17-letni Friedland czekał przed stadionem, mając nadzieję, że uda mu się porozmawiać z jednym z angielskich zawodników. Jego wybawicielem okazał się obrońca reprezentacji Anglii i Tottenhamu Hotspur, Bert Sproston. „Rozmawiał z tym konkretnym graczem, a ten zauważył desperację mojego ojca” – wyjaśnia Alan Freeman.

Angielski piłkarz z wielkim sercem

Chociaż Sproston nie znał dokładnych szczegółów życia Żydów w nazistowskich Niemczech, zrozumiał, że sytuacja Friedlanda jest tragiczna. Dzięki jego interwencji młody Rolf otrzymał wizę do Wielkiej Brytanii, co pozwoliło mu opuścić Niemcy.

„Bert Sproston nie tylko zmienił życie Ralpha Freemana. On uratował mu życie” – powiedział autor i dziennikarz John Leonard. Dzięki wizie uzyskanej dzięki pomocy Sprostona Friedland, teraz już jako Ralph Freeman, mógł bezpiecznie wyjechać z Berlina zaledwie kilka tygodni przed Nocą Kryształową, gdy nasiliły się antysemickie represje.

Narastające napięcia i ucieczka

Rok 1938 był przełomowy w historii Europy, zwłaszcza dla ludności żydowskiej w Niemczech. Niemiecka aneksja Austrii w marcu i Noc Kryształowa w listopadzie były momentami kulminacyjnymi, które ukazały brutalność reżimu nazistowskiego. W wyniku tych wydarzeń tysiące Żydów zostało pobitych, a setki synagog zniszczono.

Friedland zdążył opuścić Niemcy na czas, unikając tragicznego losu, który spotkał wielu innych. „Gdyby nie jego interwencja, młody Ralph Freeman prawdopodobnie trafiłby do obozu koncentracyjnego i zostałby zamordowany przez nazistów” – powiedział Leonard.

Długa przyjaźń

Pomoc Sprostona nie tylko uratowała życie Freemana, ale także zapoczątkowała długotrwałą przyjaźń między ich rodzinami. Bert Sproston i Ralph Freeman pozostawali w kontakcie aż do śmierci Berta w 2000 roku; Ralph zmarł 10 lat później. Alan Freeman nadal utrzymuje kontakt z rodziną Sprostona, co jest dowodem na trwałe więzi, jakie powstały dzięki tej niezwykłej historii.

„Po prostu myślę, że gdybyśmy wszyscy potrafili zachowywać się przyzwoicie wobec innych ludzi, tak jak Bert zachowywał się wobec mojego taty, świat byłby lepszym miejscem” – powiedział Alan Freeman. Ta historia przypomina nam, jak jeden człowiek, z odwagą i współczuciem, może zmienić bieg historii i uratować życie drugiemu człowiekowi.

Źródło: CNN Sport, TP

Wiadomości o premierach nowych książek Białego Kruka i spotkaniach autorskich prosto na Twoją skrzynkę mailową, a do tego jeszcze prezent - bon 50 zł na zakupy w naszej księgarni internetowej! Dołącz już dziś do grona Czytelników Biuletynu Białego Kruka! Aby to zrobić, kliknij TUTAJ.

Zbrodnia i grabież. Jak Niemcy tuszują prawdę o sobie.

Zbrodnia i grabież. Jak Niemcy tuszują prawdę o sobie.

Wojciech Polak, Sylwia Galij-Skarbińska

Książka Wojciecha Polaka i Sylwii Galij-Skarbińskiej „Zbrodnia i grabież. Jak Niemcy tuszują prawdę o sobie” jest dramatyczną panoramą trudnych relacji polsko-niemieckich po 1939 r.

 

III Rzesza Niemiecka. Nowoczesność i nienawiść

III Rzesza Niemiecka. Nowoczesność i nienawiść

Grzegorz Kucharczyk

Rzesza Niemiecka istniała tylko w okresie 1933–1945, ale bardzo mocno zapisała się w historii. Mocno i wyjątkowo niechlubnie. Gdy się ją wspomina, przychodzą na myśl druty kolczaste, niemieckie obozy zagłady, wojenna pożoga, grabież, ruiny. Do tego dochodzi pogarda dla tych, których zbrodnicza ideologia nazistowska określała jako „podludzi” i których należało likwidować w imię czystości rasy.

 

Historia Sportu w Polsce Tom 1

Historia Sportu w Polsce Tom 1

Krzysztof Szujecki

Dzieje polskiego sportu to ważna część historii naszej Ojczyzny. Ta książka jest jedyną tak bogatą publikacją o tej tematyce na polskim rynku. Tysiące informacji zostało zebranych w jednym miejscu i ukazane w bardzo przejrzysty sposób. Treść pierwszego tomu sięga w głąb w XIX w., kiedy zaczęło funkcjonować nowoczesne pojęcie sportu.
"Historia sportu w Polsce” zawiera wiele zaskakujących wiadomości.

 

Rok 1939. Od beztroski do tragedii

Rok 1939. Od beztroski do tragedii

Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn

Dla Polski rok 1939 był rokiem przedziwnym; przede wszystkim tragicznym, gdyż agresja na nasz kraj Niemiec dokonana 1 września, a następnie Związku Sowieckiego – 17 września spowodowała śmierć milionów rodaków jak również zamordowała prężnie rozwijającą się II Rzeczpospolitą. Ten straszny rok kojarzy nam się zatem głównie z początkiem II wojny światowej.

 

Komunizm światowy. Od teorii do zbrodni

Komunizm światowy. Od teorii do zbrodni

Wojciech Roszkowski

Książka ta dowodzi, jak szybko może rozprzestrzeniać się zło, jeśli nie napotka od razu zdecydowanego sprzeciwu. Komunizm nie zaczął się od łagrów, mordów i zniewolenia narodów. Zaczął się od teorii – zupełnie utopijnej, ale pozornie niezwykle zatroskanej o dobro całej ludzkości. Wielu dało się nabrać; jak się to skończyło, to Polacy wiedzą najlepiej.

 

Między nieładem a niewolą. Krótka historia myśli politycznej

Między nieładem a niewolą. Krótka historia myśli politycznej

Andrzej Nowak

Napisana barwnym, literackim językiem, świetnie ilustrowana książka jednego z najwybitniejszych intelektualistów europejskich. Pełna refleksji nad współczesnością historia od starożytnych myślicieli chińskich i filozofów greckich, przez świętych Augustyna i Tomasza, renesansowych humanistów, zachodnich filozofów baroku i oświecenia, po myślicieli polskich (np. Mistrz Wincenty, Paweł Włodkowic, Józef Piłsudski).

 

Uległość czy niepodległość. Wydanie drugie poszerzone

Uległość czy niepodległość. Wydanie drugie poszerzone

Andrzej Nowak

Autor patrzy uważnie na otaczający nas świat i z żelazną logiką wyciąga wnioski, które budzą niepokój, a nawet lęk.

 

Bezbożność, terror i propaganda. Fałszywe proroctwa marksizmu

Bezbożność, terror i propaganda. Fałszywe proroctwa marksizmu

Wojciech Roszkowski

Nikt nie zrozumie, co złego dzieje się we współczesnym świecie zachodnim, a więc i w Polsce, nie znając przyczyn. Tkwią one jeszcze w ideach rewolucji francuskiej, a później w coraz bardziej lewicowej filozofii, zwłaszcza Karola Marksa. Poglądy tego ostatniego miały, jak wiadomo, tyleż wielki, co tragiczny wpływ na życie wielu narodów, choć myśliciel z Trewiru (zmarły w 1883 r.) sam tego nie doczekał.

 

Auschwitz - Rezydencja śmierci

Auschwitz - Rezydencja śmierci

Adam Bujak, Teresa i Henryk Świeboccy

Unikalny dokument przedstawiający największy niemiecki obóz koncentracyjny, ośrodek męczeństwa i masowej zagłady setek tysięcy więźniów 30 narodowości. Bogaty materiał fotograficzny: znakomite, słynne już artystyczne fotografie Adama Bujaka zatrzymujące w czasie echa koszmaru oraz zdjęcia archiwalne z lat funkcjonowania obozu przedstawiające dramatyczny los deportowanych.

 

O kulturę  filozofii. Co o człowieku mówili najwięksi  myśliciele ludzkości

O kulturę filozofii. Co o człowieku mówili najwięksi myśliciele ludzkości

Dr hab. Włodzimierz Dłubacz


Czy filozofia jest nam potrzebna? A jeżeli tak – to czy nie jest za trudna? Prof. Dłubacz w poniższej książce pokazuje, że jest wręcz odwrotnie i że bez filozofii nie da się zrozumieć człowieka, jego sensu istnienia. Filozofia to bowiem nic innego jak szukanie odpowiedzi na najbardziej podstawowe pytania ludzkiego bytowania.

 

Wojna i dziedzictwo. Historia najnowsza

Wojna i dziedzictwo. Historia najnowsza

Andrzej Nowak

Ostatnie lata naszej historii najnowszej toczyły się w cieniu wojny – najpierw tej być może najbardziej bolesnej, choć nie dosłownej, czyli wewnętrznej, w naszym własnym domu. Jej pierwszą ofiarą stała się prawda, ale przecież w jej wyniku doszło także do ofiar śmiertelnych. Potem zaczęła się wojna kulturowa, której front coraz brutalniej naciera na Polskę. W jej wyniku umierają przede wszystkim ludzkie sumienia.

 

Andrzej Bobola Orędownik Polski. Życie, męczeństwo, świętość

Andrzej Bobola Orędownik Polski. Życie, męczeństwo, świętość

Czesław Ryszka

Andrzej Bobola herbu Leliwa, ksiądz, zakonnik, dziś patron Polski, żył w latach 1591–1657 w niebywale burzliwym czasie wielkich zagrożeń dla Ojczyzny i Kościoła katolickiego. Zginął w sposób szczególnie okrutny z rąk Kozaków, którzy chcieli mu nawet darować życie pod warunkiem wyrzeczenia się przezeń wiary katolickiej. Mimo wyjątkowo bestialskich tortur – odmówił. Umierał w strasznych męczarniach.

 

Historia i Teraźniejszość. Podręcznik dla liceów i techników. Klasa 2. 1980-2015

Historia i Teraźniejszość. Podręcznik dla liceów i techników. Klasa 2. 1980-2015

Wojciech Roszkowski

Nowy przedmiot szkolny Historia i teraźniejszość wzbudził w 2022 roku olbrzymie zainteresowanie – okazał się niezwykle potrzebny. W naszym podręczniku rozczytywała się i wciąż rozczytuje cała Polska, głównie młodzież, ale nie tylko. Wynika to z faktu, że książka napisana została w sposób szczególnie atrakcyjny.

 

Historia i Teraźniejszość. Podręcznik dla liceów i techników. Klasa 1. 1945–1979.

Historia i Teraźniejszość. Podręcznik dla liceów i techników. Klasa 1. 1945–1979.

Wojciech Roszkowski

Nowy przedmiot Historia i Teraźniejszość wymaga także nowego podejścia do podręcznika. Autor – wybitny badacz, historyk i ekonomista, człowiek bardzo aktywny społecznie – postawił na narracyjność. W połączeniu z atrakcyjnym stylem pisania powinno przynieść to istotny efekt dydaktyczny, pobudza bowiem ciekawość czytelnika-ucznia.

 

Prenumerata elektroniczna WPiSu na drugie półrocze 2024 roku (5 numerów od lipca do grudnia włącznie w tym jeden podwójny)

Prenumerata elektroniczna WPiSu na drugie półrocze 2024 roku (5 numerów od lipca do grudnia włącznie w tym jeden podwójny)

 

Prenumerata elektronicznej wersji miesięcznika WPIS - najciekawszy i najbogatszy miesięcznik na rynku co miesiąc na Twojej skrzynce mailowej!
Najbogatszy – z uwagi na bogactwo treści i tematów, wspaniałą fotografię i grafikę, wyjątkowe edytorstwo. „Wpis” czytają i rekomendują największe autorytety w naszym kraju! Do grona naszych autorów należą m.in. Adam Bujak, ks.

 

Prenumerata miesięcznika WPIS na rok 2024. Wydanie papierowe

Prenumerata miesięcznika WPIS na rok 2024. Wydanie papierowe

 

"WPIS" to najciekawszy i najbogatszy miesięcznik na rynku. 
Najbogatszy – z uwagi na bogactwo treści i tematów, wspaniałą fotografię i grafikę, wyjątkowe edytorstwo. „Wpis” czytają i rekomendują największe autorytety w naszym kraju! Do grona naszych autorów należą m.in. Adam Bujak, ks. Waldemar Chrostowski, Marek Deszczyński, Marek Klecel, Antoni Macierewicz, Krzysztof Masłoń, Andrzej Nowak, ks.

Komentarze (0)

  • Podpis:
    E-mail:
  • Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za ich treść. Wpisy są moderowane przed dodaniem.

Zamknij X W ramach naszego serwisu stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym.