Wielki Tydzień Jezusa zaczął się od przybycia do Jerozolimy. Po największym cierpieniu i poniżeniu największe zwycięstwo
Obchodzenie Wielkiego Tygodnia, od Niedzieli Palmowej do Wielkanocy, wywodzi się z Ewangelii. Już one opisują wydarzenia z ostatnich dni życia Jezusa w ramach jednego tygodnia, dając w ten sposób świadectwo, że najwcześniejsi chrześcijanie tak właśnie je zapamiętali, przedstawiali i upamiętniali.
Nie chodziło im przy tym o ścisłość kalendarzową. Wskazówki co do datowania można w Ewangeliach znaleźć, ale są one poboczne. Uczeni spierają się o ich znaczenie, choć da się z nich wywnioskować, że Męka Chrystusa dokonała się, według naszej rachuby czasu, w piątek 7 kwietnia 30 roku. Zasadniczo jednak Wielki Tydzień jest cyklem liturgicznym, dlatego przypada na różne daty, w pewnej relacji do zmiennej również daty żydowskiego święta Paschy, przed którym Jezus został ukrzyżowany. Od II i III wieku przyjęto, że Wielkanoc obchodzimy w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca.
Dni Wielkiego Tygodnia odpowiadają zatem opowiedzianym w Ewangeliach zdarzeniom z ostatniego okresu życia Jezusa. Jego „Wielki Tydzień” zaczął się od przybycia do Jerozolimy na święta, a zakończył powstaniem z martwych.
Niedziela zwana Palmową
Po drodze do Jerozolimy przez Górę Oliwną towarzysząca Jezusowi gromada oddała Mu hołd. Jechał na osiołku, jak król z proroctwa, śpiewano psalm z akcentami mesjańskimi, na drodze rzucano zieleń, jak pod nogi nadchodzącego władcy. W sadach oliwnych pełno było gałązek, bo oliwki przycina się zimą krótko po zbiorach, tak jak u nas wierzby. Liście palmowe witających przypominały zielone bukiety „lulab”, których używano w świątyni – od nich wywodzą się nasze palemki. Wszystko to wywarło wrażenie na pielgrzymach gromadzących się w Jerozolimie przed świętem Paschy. Jezusa otaczała atmosfera żydowskich oczekiwań mesjańskich, nadziei na wspaniałego króla, nowego Dawida.
Poniedziałek
Po noclegu w Betanii pod Jerozolimą Jezus znowu poszedł do miasta. Ewangelie notują tu zaskakujący epizod z figą. Na wiosnę nie było powodu, by szukać owoców na figowcu. Jezus jednak poszukał, a stwierdziwszy ich brak, powiedział „Oby już na wieki nikt z ciebie owocu nie jadł”. Potem figa uschła. Widzieć tu trzeba czynność typu symbolicznego. Dary Boże dla Izraela nie wydały owoców, więc nie będzie można już z tych darów korzystać.
Tego samego dnia Ewangelie opisują usunięcie kupców ze świątyni. Ponieważ Ewangelia św. Jana umieszcza to zdarzenie dwa lata wcześniej, nie mamy pewności co do daty. Dość jasna jest jednak intencja Jezusa – chociaż zwyczaj pozwalał, by na dziedzińcu zewnętrznym świątyni handlowano zwierzętami ofiarnymi, wymieniano pielgrzymom pieniądze itd., Jezus uznał to za niedopuszczalne w miejscu świętym. Jednocześnie przypisał sobie autorytet, który pozwalał Mu interweniować w świątyni. W tym celu musiał być Mesjaszem albo przynajmniej prorokiem.
Wtorek
W następnych dniach Ewangelie umieszczają serię nauk Jezusa, które w pamięci uczniów wiązały się z Jerozolimą (Mk 11,27–12,44 i paralelne). Jakie tematy Jezus poruszał w stolicy? Miał do czynienia ze złośliwymi przeciwnikami z elit żydowskich. Odpowiadał im zręcznie.
Gdy żądano odpowiedzi na to, jakim prawem autorytatywnie naucza, odpowiedział pytaniem, czy uznają autorytet Jana Chrzciciela. Nie uznawali go, ale wobec tłumu woleli się nie przyznawać. Gdy został zapytany, czy należy płacić podatki cesarzowi rzymskiemu, każdą odpowiedzią naraziłby się słuchaczom albo władzom – wskazał więc, że podatki (wtedy zresztą niewielkie) należy płacić, ale przede wszystkim oddać Bogu, co się Bogu należy. Gdy opowiedzieli głupawy dowcip o kobiecie, która miała siedmiu mężów, więc nie wiadomo, czyją żoną miałaby być po zmartwychwstaniu, wskazał, że życie przyszłe podobne będzie do anielskiego, a nie do ziemskiego.
Jezus zaatakował też przeciwników wprost. W przypowieści o zbrodniczych dzierżawcach przedstawił władze żydowskie jako dzierżawców Izraela, Bożej winnicy, którzy zamiast oddać Bogu, co Mu się należy, przywłaszczali sobie płody winnicy, jak też bili i zabijali Bożych wysłańców. Na końcu zabili syna właściciela – tu chodzi o los Jezusa. Skrytykował też Jezus uczonych w Piśmie, czyli „elitę intelektualną”, którzy nie wypełniają tego, czego sami uczą.
Środa
Kolejne wypowiedzi Jezusa (Mk 13 i teksty paralelne) dotyczą przyszłości – przyszłości Jerozolimy, Kościoła i świata. Ewangelista przedstawił je łącznie. Przypuszczalnie słuchacze łączyli te trzy perspektywy, podobnie jak wielu czytelników potem. Trzeba je jednak rozróżnić.
Perspektywa bliższa to losy Jerozolimy i świątyni, które czeka klęska i ruina w wyniku wojny. Dokonało się to w roku 70, czterdzieści lat po odejściu Jezusa, gdy Rzymianie stłumili powstanie żydowskie; czyli stało się to za życia wielu słuchaczy. Następny temat to losy uczniów Jezusa i Kościoła, społeczności wierzących, oraz całego tego świata. Będzie to czas wojen, katastrof naturalnych i prześladowań, ale nie oznaczają one jeszcze nadejścia czasów ostatecznych. Dopiero potem, w terminie znanym tylko Bogu, przybędzie w triumfie Syn Człowieczy, który zbierze i wybawi swoich wybranych z całego świata. Czekając na ten dzień, trzeba zachować czujność i gotowość.
Wielki Czwartek
W tym dniu, wobec zbliżającego się święta Paschy i w związku z tym tłumów pielgrzymów, senat żydowski, czyli sanhedryn, złożony z ważniejszych kapłanów, uczonych w Piśmie i możnych świeckich („starszych”), postanowił uśmiercić Jezusa. Pomógł im w realizacji tego zamiaru donos Judasza, który nadchodzącej nocy ułatwił Jego pojmanie. Jezus znał swoje przeznaczenie, czemu dał wyraz przy namaszczeniu w gościnnej Betanii i przy Ostatniej Wieczerzy.
To ostatnie spotkanie Jezusa z uczniami miało charakter obrzędowej uczty paschalnej. Pascha była głównym świętem żydowskim, upamiętniającym wyjście Izraelitów z Egiptu pod wodzą Mojżesza. Do wieczerzy paschalnej należało spożywanie pieczonego baranka, ale Ewangelie to pomijają, chociaż skądinąd Nowy Testament pokazuje Jezusa jako ofiarnego baranka paschalnego. Nawiązują jednak tutaj do innego jej elementu, łamania chleba i picia wina ze wspólnego kielicha pod koniec uczty.
Przy tym obrzędzie Jezus zaskoczył uczniów, ogłaszając, że chleb jest Jego ciałem, a wino Jego krwią. Słowo „ciało” obejmuje osobę Jezusa, gdyż gr. soma oznacza cały organizm. Krew to w języku Biblii nośnik i symbol życia. Przyjęcie pokarmu i napoju w Komunii, chleba i wina, to przyjęcie Chrystusa i Jego życia. Jezus podkreślił, że chodzi o Ciało i Krew wydane za innych, czyli o życiodajny skutek Jego śmierci na krzyżu, Jego śmierci za ludzi.
Po ustanowieniu w ten sposób Eucharystii, którą Jezus polecił sprawować dla upamiętnienia Go, wszyscy odśpiewali przewidziany przez liturgię paschalną hymn. Potem Jezus z uczniami poszedł do ogrodu Getsemani na Górze Oliwnej, gdzie wkrótce mieli się pojawić strażnicy świątynni z Judaszem, żeby pojmać Jezusa. Jezus zaś cierpiał i modlił się w oczekiwaniu nadchodzącej męki.
Wielki Piątek
W nocy po aresztowaniu Jezus był przesłuchiwany przez przywódców żydowskich, którzy szukali pretekstu do potępienia Go w imię religijnego prawa żydowskiego, ale też do oskarżenia Go przed władzami rzymskimi. Nie był to jeszcze właściwy proces, bo ten odbył się przed Piłatem. Władze żydowskie oburzały się na uznawanie Jezusa za Mesjasza i obawiały się, że stanie na czele buntu. Natomiast przed Piłatem oskarżyciele zarzucili Mu, że podaje się za króla, sieje zamieszanie i odwodzi od płacenia podatków.
Piłat po krótkim zbadaniu sprawy stwierdził, że oskarżenia były nieuzasadnione. Nie spodobało mu się, że przywódcy żydowscy wykorzystują go w swoich rozgrywkach. Na sprawiedliwości mu jednak nie zależało, więc ustąpił wobec podburzonego tłumu i zakulisowego szantażu. Skazał zatem Jezusa na śmierć.
Wykonawcami kary byli żołnierze rzymscy. Ukrzyżowanie było karą okrutną i hańbiącą. Ukrzyżowani umierali długo i w strasznych cierpieniach. Jezus umarł koło trzeciej po południu. Ciała skazańców dla postrachu zostawiano na krzyżach, ale Piłat zgodził się na zdjęcie i pochowanie ciała Jezusa w grobie. Pogrzeb polegał na złożeniu ciała w grobowcu wykutym w skale i zamykanym wielkim kamieniem zataczanym na wejście. Ciało obłożone pachnidłami owijano w płótno.
Wielka Sobota
Następnego dnia ciało Jezusa pozostawało w grobie. Ponieważ dni liczono od zachodu do zachodu, był to drugi dzień (a od zmroku w sobotę trzeci). W takim kalendarzu, którego Kościół nadal używa, wieczorna Msza św. w Wielką Sobotę należy już do Niedzieli Zmartwychwstania.
Grobu pilnowała straż rzymska. Był żydowski dzień Paschy, miasto świętowało, a tymczasem uczniowie Jezusa ukryli się w żałobie i rozpaczy. Ale owoce śmierci Jezusa za ludzi już były obecne. Jezus zstąpił do otchłani uwolnić dusze zmarłych sprawiedliwych.
Wielka Niedziela
Gdy o świcie otwarto bramy miasta, wolno było pójść do grobu Jezusa. Niektóre kobiety towarzyszące Jezusowi udały się tam zaraz i zastały grób pusty, a kamień odtoczony. To samo zobaczyli zawiadomieni uczniowie, Piotr i inny uczeń. Płótna grobowe leżały na miejscu, ciało znikło. Był to dla wszystkich szok. Jezus żyje! Po największym cierpieniu i poniżeniu największe zwycięstwo.
Powstania z martwych nikt nie widział, ale wkrótce Jezus zaczął się ukazywać: kobietom przy grobie i swoim uczniom. Był to ten sam Jezus, chociaż w zmienionej postaci. Można Go było dotknąć, widać było Jego rany, ale zarazem był przemieniony, mógł się ukazać i zniknąć. Życie po zmartwychwstaniu nie jest całkiem takie jak ziemskie. Samo zmartwychwstanie polega na przejściu do życia w Bogu. Leży więc poza fizyką i poza historią. Jezus wrócił żywy do Swojego Ojca w niebie, choć dla upewnienia uczniów zjawiał się im jeszcze i rozmawiał z nimi.
Artykuł oparty na książce autora „Wielki Tydzień Jezusa”, Petrus, Kraków 2018. Tekst ukazał się w marcowym, świątecznym numerze miesięcznika "Wpis". Bądź z nami każdego miesiąca i zakup prenumeratę na cały 2024 rok!
Prof. Michał Wojciechowski
Prenumerata miesięcznika WPIS na rok 2024. Wydanie papierowe
"WPIS" to najciekawszy i najbogatszy miesięcznik na rynku.
Najbogatszy – z uwagi na bogactwo treści i tematów, wspaniałą fotografię i grafikę, wyjątkowe edytorstwo. „Wpis” czytają i rekomendują największe autorytety w naszym kraju! Do grona naszych autorów należą m.in. Adam Bujak, ks. Waldemar Chrostowski, Marek Deszczyński, Marek Klecel, Antoni Macierewicz, Krzysztof Masłoń, Andrzej Nowak, ks.
Św. Jan Paweł II Wielki na drodze Chrystusa
Zamieszczone w tej książce rozważania Drogi Krzyżowej zostały napisane przez krakowskiego metropolitę abp. Marka Jędraszewskiego na nabożeństwo, które w roku 2020 miało zostać odprawione w Nowej Hucie. Nie mogło być odprawione z powodu pandemii koronawirusa. Ale te bardzo ciekawe, warte utrwalenia rozważania ukazują się w postaci książkowej.
Arcybractwo Męki Pańskiej
Jedyny dotychczas album o Arcybractwie Męki Pańskiej istniejącym nieprzerwanie od 414 lat przy kościele franciszkanów w Krakowie. Odsłaniający zwyczaje i tradycje braci, których celem jest uświęcanie się poprzez rozpamiętywanie Męki Pańskiej. W dawnych czasach mogli oni również wykupić więźniów, nawet skazanych na śmierć. Dziś uczestniczą w nabożeństwach Męki Pańskiej odprawianych w bazylice franciszkańskiej w każdy piątek Wielkiego Postu.
Znak, któremu sprzeciwiać się będą
Unikatowe wydanie ze wzruszającym listem Jana Pawła II o tym albumie napisanym trzy dni przed śmiercią! Watykan, Wielkanoc 2005 Drogi Panie Adamie, Bardzo dziękuję za życzenia i dedykację na ofiarowanym mi albumie "Znak, któremu sprzeciwiać się będą". Wdzięczny jestem za towarzyszenie mi modlitwą i cierpieniem w tym czasie zmagań z chorobą. Odwzajemniam życzenia świąteczne.
Polska i Krzyż
Piękno, niezachwiana moc i potęga Krzyża. Związanie losów Rzeczypospolitej, od narodzin po dzień dzisiejszy, z Krzyżem oraz nieprzemijająca nadzieja pokładana w Chrystusie – to temat tej książki. Wybitni autorzy i uczeni, wielcy patrioci, utrwalają słowem, a mistrz Adam Bujak obrazem wizerunek Polski wiernej Bogu od jedenastu wieków. Bez chrześcijaństwa nie byłoby ani naszego państwa, ani naszego narodu.
Przymierze z Bogiem. Obrazy Kościoła w Piśmie Świętym
Czyż nie jest to bardzo trafny komentarz do naszych czasów: „Wszystko wolno, ale nie wszystko przynosi korzyść. Wszystko wolno, ale nie wszystko buduje”. Te słowa napisał blisko dwa tysiące lat temu św. Paweł Apostoł – nic nie straciły na aktualności. Tak samo zresztą jak i całe nauczanie Chrystusa, którego dziełem jest nasz Kościół.
Via Crucis. Rozważania Drogi Krzyżowej
Wszyscy kojarzymy wielkopiątkowe Drogi Krzyżowe z Janem Pawłem II w Koloseum, pamiętamy, jak wielkim czcicielem Krzyża był polski Papież. Mało kto jednak wie, że Ojciec Święty niemal co piątek odprawiał nabożeństwo Drogi Krzyżowej na… dachu Pałacu Apostolskiego. Znajduje się tam ogród z 14 stacjami wykonanymi na polecenie Pawła VI.
W co wierzą katolicy
Wokół wiary katolickiej narosło ostatnio sporo nieporozumień. Przyczyną tego stanu są przeważnie przekazy medialne, wprowadzające swoich odbiorców w błąd dowolnymi interpretacjami nie tylko nauki Kościoła, ale także Pisma Świętego. Znany amerykański teolog katolicki, wykładowca uniwersytecki, autor kilkudziesięciu poczytnych książek Karl Keating (ur. 1950) objaśnia w tej książce 52 najczęstsze pomyłki związane z rozumieniem wiary katolickiej.
Moc Ducha Świętego
Zdobywanie religijnej wiedzy nie kończy się wraz z przyjęciem Pierwszej Komunii Świętej czy – najpóźniej – po przyjęciu sakramentu bierzmowania. Poznawszy podstawy, powinniśmy potem stale znajomość prawd wiary i Słowa Bożego odnawiać i pogłębiać, by gmach wiary dziecięcej i młodzieńczej mógł stać się z czasem budowlą o trwałych i nienaruszalnych fundamentach.
Ojcze Nasz. Dzieje i przesłanie Modlitwy Pańskiej
Odmawialiśmy „Ojcze nasz” tysiące razy, od dziecka znamy na pamięć treść tej modlitwy – ale czy naprawdę dobrze ją rozumiemy? To pytanie staje się szczególnie aktualne w obliczu nowego tłumaczenia szóstej prośby Modlitwy Pańskiej: „i nie wódź nas na pokuszenie”. Bóg nas ani nie kusi, ani nie przywodzi do złego – taka wykładnia chyba nikomu wierzącemu nie przychodziła do głowy.
Osiem błogosławieństw
Treść ośmiu błogosławieństw wygłoszonych przez Chrystusa na Górze jest bez wątpienia znana większości katolików. Jednak z właściwą ich interpretacją bywają niestety kłopoty. Najwięcej trudności przysparza zwykle wyjaśnienie, kogo miał Jezus na myśli mówiąc o „ubogich w duchu”. Jak wszyscy dobrze wiemy wiara żywi się pobożnością, ale trwały fundament ma w ugruntowanej wiedzy.
Uczynki Miłosierdzia
Wybitny biblista i znakomity pisarz ks. prof. Waldemar Chrostowski pięknie i jasno przybliża "dzieła miłości, przez które przychodzimy z pomocą naszemu bliźniemu w potrzebach jego ciała i duszy" (Katechizm Kościoła Katolickiego).
W dzisiejszych czasach, w których miłosierdzie traktowane jest jako przejaw słabości, a świat opanowują różne niebezpieczne ideologie, potrzeba wyraźnego przypomnienia, że uczynki miłosierdzia są niezbędnym elementem życia chrześcijanina.
Droga Krzyżowa
Adoracja i refleksja splatają się nierozłącznie podczas przeżywania nabożeństwa Drogi Krzyżowej. Pasyjna modlitwa wznosi nas ku cierpiącemu za nasze grzechy Bogu, pozwala przechodzić przez poszczególne stacje Chrystusowej męki, rozważać je w kontekście tamtych wydarzeń, ale i w kontekście własnego życia, by przepraszać za własne winy.
Wielki Tydzień z Janem Pawłem II
Album jest dziełem dwóch światowej sławy fotografików Adama Bujaka z Krakowa i Arturo Mariego z Rzymu - jedynych, którzy mieli możliwość przebywać w najbliższym otoczeniu Ojca Świętego. Niezwykłość i uroda zdjęć są zatem gwarantowane. Fotografie uzupełnione zostały pięknymi podpisami-komentarzami, najczęściej cytatami z wypowiedzi wielkotygodniowych Jana Pawła II.
Nauczanie wolnego narodu. Wyd. II 2024
Na progu transformacji ustrojowej, podczas pielgrzymki do Ojczyzny w 1991 r., Papież dobitnie zwracał uwagę, że prawdy Dekalogu są fundamentalne, że jedynie za nimi należy podążać, a nie ulegać fascynacji bardzo szkodliwymi nowinkami światopoglądowymi.
Dzieje życia Jana Pawła II. Z Wadowic do Rzymu
Biografia Karola Wojtyły - Jana Pawła II przedstawiona w młodzieżowej formie komiksu. Książka podzielona na dwie części. Pierwsza, nosząca tytuł "Powołanie Karola Wojtyły", przedstawia życie Karola na tle historii Polski. Widzimy dom rodzinny chłopca z Wadowic, wędrujemy razem z nim przez trudne okresy drugiej wojny światowej, przeżywamy tragedię rodzinną (przedwczesna śmierć matki i brata), radujemy się występami Karola w teatrze i podziwiamy drogę duszpasterską od wikariusza do kardynała.
PAKIET Świętości, upadki i nawrócenia tom 1+2 za 118 zł
Historia chrześcijaństwa. Świętości, upadki i nawrócenia, Tom 1 Od narodzin Jezusa do upadku Konstantynopola wyd. 2022
Żeby mieć argumenty, trzeba posiąść wiedzę. Żeby skutecznie bronić Kościół, trzeba poznać jego historię. Najlepiej taką, która wyszła spod pióra wybitnego pisarza i przekonanego wyznawcy, a nie zdeklarowanego lub zamaskowanego wroga.
PAKIET Hetman Chrystusa - komplet tomów 1-4 w promocyjnej cenie
Książka ta zrodziła się z fascynacji polskim Papieżem i z niezgody na traktowanie go jako dobrotliwego staruszka i miłośnika kremówek, na umniejszanie jego postaci, przebogatego dorobku i ogromnego autorytetu. Ojciec Święty jawi się tu jako osobowość zachwycająca – pasterz wyrazisty, konsekwentny, inteligentny, odpowiedzialny i odważny.
-
Św. Jan Paweł II z gałązkami oliwnymi w procesji Niedzieli Palmowej na Placu św. Piotra. Fot. Adam Bujak
-
"Dlaczego szukacie żyjącego wśród umarłych? Nie ma Go tutaj; zmartwychwstał" (Łk 24, 5-6). Spotkanie trzech Marii z aniołem przy grobie Pana Jezusa według francuskiej malarki Irmy Martin. Fot. Wikimedia
Komentarze (0)
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za ich treść. Wpisy są moderowane przed dodaniem.