Powrót Europy do chrześcijańskich korzeni? UNESCO rozważa uhonorowanie świętej Teresy z Lisieux

św. Teresa z Lisieux (fot. Wikipedia) i jej sanktuarium (fot. autorstwa © Raimond Spekking / CC BY-SA 4.0 (via Wikimedia Commons), CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=85817221) Międzynarodowa Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury UNESCO wyraziła chęć uhonorowania świętej Teresy z Lisieux, wpisując promocję jej postaci na listę planowanych obchodów rocznicowych podczas biennale planowanego na lata 2022-2023. Inicjatywa wysunięcia kandydatury jednej z najbardziej lubianych francuskich świętych była pomysłem księdza Oliviera Ruffray, rektora Sanktuarium świętej Teresy od Dzieciątka Jezus w Lisieux. Jest to związane z przypadającą na 2023 r. 150. rocznicą urodzin Teresy, a także z 100. rocznicą jej beatyfikacji. „To bardzo obiecująca propozycja”, uważa Camille Lecuit, dziennikarka francuskiego tygodnika „Famille Chrétienne”. Ostateczna decyzja zapadnie w listopadzie. Plany UNESCO bardzo ucieszyły księdza Ruffray:

„W związku z przypadającymi na 2023 r. rocznicami związanymi z naszą patronką skorzystaliśmy z okazji, aby zaproponować w listopadzie ubiegłego roku propozycję uhonorowania jej przez UNESCO. Jesteśmy przekonani, że przesłanie, które pozostawiła nam święta Teresa od Dzieciątka Jezus, ma bardzo uniwersalny wymiar”, powiedział duchowny. Podkreślił także, że ta inicjatywa „jest sposobem odpowiedzi na pragnienie samej świętej Teresy, aby głosić Chrystusa wszystkim ludziom aż po krańce świata”.

Celem UNESCO jest m.in. promowanie osób, które przyczyniły się do rozwoju ludzkości, szczególnie w dziedzinie edukacji, nauki i kultury. „Dzieło świętej Teresy można rozpatrywać we wszystkich tych trzech kategoriach”, mówi ksiądz Ruffray. „Była ona nauczycielką dla swoich sióstr zakonnych, w szczególności dla nowicjuszek, które chciała nauczyć wolności wewnętrznej, aby mogły lepiej odpowiadać na słowa Zbawiciela. Ten wymiar edukacji jest szczególnie widoczny w jej pismach i korespondencji. Święta Teresa poprzez swój własny przykład uczy także każdego z nas, abyśmy pozostawali wierni Bogu pomimo wielu prób, które stały się jej udziałem [i stają się udziałem każdego z nas – przyp. red.]. Jest ona ikoniczną postacią, a jednocześnie jej przesłanie jest zrozumiałe dla każdego”, dodaje ksiądz Ruffray. Pod koniec swojego [krótkiego] życia powiedziała „tak, muszę powiedzieć, że wiele wycierpiałam”, a jednak odeszła „jak dziecko, które zasypia w ramionach swojego Ojca”.  

Święta Teresa z Lisieux przekazuje nam także szczególne przesłanie w dziedzinie nauki – chodzi o „naukę o miłości” – wyrażenie, które zapożyczyła od świętej Małgorzaty Marii Alacoque i rozwinęła w rękopisie B „Dziejów duszy”. „Nauka o miłości i o Bożym Miłosierdziu jest także wyjątkowo uniwersalna i przekonująca dla wszystkich ludzi dobrej woli”, mówi ksiądz Ruffray. „Poza tym jest zawarta w tytule „doktor w dziedzinie nauki o miłości Bożej”, jak nazywał świętą Teresę Jan Paweł II, nadając jej tytuł Doktora Kościoła 19 października 1997 r.

W przesłaniu świętej Teresy z Lisieux pojawia się także wymiar zasług dla kultury, który jest jednym z kryterium honorowania wybranych postaci przez UNESCO. Publikacja pierwszego dzieła świętej Teresy – „Dziejów duszy” była fenomenalnym sukcesem. Przetłumaczono je na ponad 80 języków i dialektów. Spuścizna pisarska świętej Teresy z Lisieux to także jej liczna korespondencja – karmelitanka pozostawiła po sobie ponad 266 listów (nie licząc odpowiedzi na listy innych osób), 54 wiersze i 8 sztuk teatralnych. „Pisała je w celu wystawienia ich na scenie, bardzo lubiła też grać, była prawdziwą artystką”, podkreśla ksiądz Ruffray. „Wszystkie jej dzieła służą także frankofonom, UNESCO jest wyczulone na takie sprawy”. 

Jeśli projekt dotyczący uhonorowania świętej Teresy z Lisieux zostanie zrealizowany przez UNESCO, bez wątpienia jej życie i dzieło przyczyni się w służbie na rzecz pokoju i sprawiedliwości na świecie, a te wartości z założenia są szczególnie bliskie międzynarodowej organizacji. „Myślę, że UNESCO zwraca szczególną uwagę na wymiar duchowy człowieka”, mówi ksiądz Ruffray. Co ciekawe, na liście osób, które organizacja pragnie wyróżnić w podobny sposób, nie zabrakło także polskiego akcentu – jako jeden z kandydatów został bowiem zgłoszony Mikołaj Kopernik.

Wśród zaproponowanych projektów dla uhonorowania świętej Teresy z Lisieux jest m.in. propozycja zorganizowania wielkiej międzynarodowej konferencji poświęconej postaci autorki „Dziejów duszy”, a także produkcja filmu dokumentalnego poświęconego jej życiu i dokonaniom.    

Źródło: Famille Chrétienne/Camille Lecuit, MM

O duchowym aspekcie budowania europejskiej jedności przypomina w swojej książce wytrawny polityk i politolog prof. Krzysztof Szczerski:

Utopia europejska. Kryzys integracji i polska inicjatywa naprawy

Krzysztof Szczerski

Wychodząc z pierwotnych koncepcji wspólnoty europejskiej, nawiązując do myśli tzw. Ojców Założycieli, autor Krzysztof Szczerski, politolog i polityk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego przestrzega - zgodnie z tym, co mówił w polskim Sejmie św. Jan Paweł II - przed redukowaniem wizji zjednoczonej Europy wyłącznie do jej aspektów ekonomicznych, politycznych oraz przed bezkrytycznym stosunkiem do konsumpcyjnego modelu życia.

Zobacz fragmenty Zamów książkę