Pál Teleki ma swój pomnik w Krakowie. Węgierski premier uhonorowany za zasługi wobec Polski

4 listopada 2020 r. na terenie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie postawiono rzeźbę przedstawiającą hrabiego Pála Telekiego, premiera Węgier  w latach 1920-1921 i 1939-1941, a przy  tym przyjaciela Polski, który wspierał nasz kraj podczas wojny polsko-bolszewickiej oraz podczas napaści hitlerowskich Niemiec w 1939r.

To właśnie Pál Teleki odpowiadał za transporty amunicji i sprzętu wojskowego przysłane do Polski podczas wojny z bolszewikami, on także w 1939 r. odmówił Hitlerowi udziału w napaści na Polskę, a później przyjmował na Węgrzech uciekających polskich żołnierzy i ludność cywilną.

Uroczyste odsłonięcie pomnika pierwotnie planowano na 9-10 listopada 2020, ale ze względu na sytuację epidemiologiczną termin ten przesunięto. Jednocześnie od 5 do 24 listopada na terenie biblioteki przy ul. Rajskiej zaprezentowana zostanie plenerowa wystawa „Pál Teleki i Polska”, przygotowana przez Węgierskie Archiwum Narodowe oraz Archiwum w Segedynie, udostępniona w Polsce przez krakowski IPN.

Idea pomnika została sfinalizowana dzięki współpracy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego i Sejmiku Województwa Małopolskiego, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie oraz Oddziału IPN w Krakowie. Pomysłodawcą przedsięwzięcia pomnika był Komitet Społeczny Budowy Pomnika Pála Telekiego w Krakowie, a autorem rzeźby jest prof. Stefan Dousa.

za: IPN.gov.pl, AD

Przyjaźń polsko-węgierską celebrujemy także w Białym Kruku. W ramach "Serii węgierskiej" do tej pory ukazały się:

Niezwykły, dwujęzyczny album opowiadający historię Panoramy Siedmiogrodzkiej, monumentalnego malowidła:

PANORAMA SIEDMIOGRODZKA

 

Monumentalne malowidło z 1897 r. ukazujące zdobycie Sybinu w 1849 r. przez powstańców węgierskich pod dowództwem polskiego generała Józefa Bema, na którym przedstawiony został również jego adiutant, węgierski poeta romantyczny Sándor Petőfi. Dzieło nie doczekało się stałej ekspozycji jak Panorama Racławicka. Zostało więc pocięte przez malarza na wiele oddzielnych obrazów, które do dziś wędrują po całym świecie.

Zobacz fragmenty Zamów książkę

oraz tom wierszy narodowego wieszcza Węgier w przekładzie prof. Jerzego Snopka:

Sándor Petőfi – Lutnia i miecz

 

Sándor Petőfi żył krótko, niespełna 27 lat. Zginął jako adiutant gen. Józefa Bema w okrutnej bitwie z przeważającymi wojskami rosyjskimi pod Szegeszwarem, w gorący lipcowy dzień 1849 roku. Ten młody bohater nie odszedł jednak w zapomnienie, bowiem pozostawił po sobie obfitą spuściznę literacką, która do dziś stanowi tyleż patriotyczną, co romantyczną inspirację Węgrów. Zważywszy na wiek poety, bogactwo jego twórczości jest zdumiewające.

Zobacz fragmenty Zamów książkę