Parlament Europejski przyjął raport profesora Zdzisława Krasnodębskiego nt. Europejskiego Funduszu Obronnego

  Prof. Zdzisław Krasnodębski Fot. European Parliament@Flickr

Dzisiaj, podczas ostatniego głosowania VIII kadencji Parlamentu Europejskiego, eurodeputowani przyjęli raport profesora Zdzisława Krasnodębskiego nt. Europejskiego Funduszu Obronnego (EDF). Projekt rozporządzenia PE i Rady UE w tej sprawie, który Komisja Europejska ogłosiła w połowie czerwca 2018 roku, w Parlamencie trafił do komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (ITRE), której to prof. Krasnodębski jest koordynatorem z ramienia grupy EKR.

EDF jest programem wchodzącym w zakres nowych Wieloletnich Ram Finansowych na lata 2021-2027 i stanowi kontynuację dwóch wcześniejszych programów unijnych z dziedziny polityki obronności – badawczego (Preparatory Action on Defence Research (PADR), 2017-2019) i rozwojowego (Europejski Program Rozwoju Przemysłu Obronnego (EDIDP), 2019-2020), co czyni go pierwszym kompleksowym funduszem unijnym przeznaczonym dla rozwoju europejskiego przemysłu obronnego. Celem Funduszu jest wspieranie współpracy wielostronnej państw członkowskich w zakresie badań i rozwoju produktów i technologii obronnych. Jego budżet opiewa na kwotę 13 mld euro (odpowiednio 4 mld euro na badania i 9 mld euro na rozwój).

Zdzisław Krasnodębski podziękował przedstawicielom KE i Rady za współpracę przy pracach nad Funduszem i osiągnięte w negocjacjach trójstronnych porozumienie. Podkreślał, że wiele zapisów, które ocenia bardzo wysoko, udało się zachować w finalnym tekście. Wśród nich znalazły się m.in. bezpośrednie zarządzanie Funduszem przez Komisję Europejską w większości przypadków, uwzględnienie osobnego budżetu dla technologii przełomowych w rocznych programach roboczych, brak limitu dla naliczania kosztów pośrednich czy preferencyjne warunki uczestnictwa w Funduszu dla MŚP i mid-capsów.

"Dużym sukcesem i istotną zmianą w porównaniu z EDIDP było wywalczenie wymagającej kontroli etycznej finansowanych projektów, a także dużo bardziej restrykcyjnych zapisów dotyczących typów produktów, jakie będą mogły być finansowane z Funduszu. Pamiętam, ile trwała nasza dyskusja na ten temat i tym bardziej doceniam ustępstwa poczynione przez Radę w tym zakresie" – zaznaczał Zdzisław Krasnodębski.

Wiceprzewodniczący PE podkreślał również znaczenie zapisu wykluczającego udział podmiotów kontrolowanych przez państwa obłożone unijnymi sankcjami. "Biorąc pod uwagę kontekst geopolityczny i sytuację na granicach Unii, istotne jest, by dać jasny sygnał, z kim możemy współpracować, a z kim wykluczamy wspólną realizację projektów przemysłu obronnego" – mówił sprawozdawca.

Jak powiedział, pozytywne jest też, że udało się wykreślić także wszelkie fragmenty tekstu sugerujące wspieranie ze środków EDF-u globalnej konkurencyjności europejskiego przemysłu obronnego. "Jest to o tyle ważne, że niektórzy interpretowali ten zapis jako zachętę do wspierania eksportu broni za unijne pieniądze" – dodał profesor Krasnodębski .

"Podkreślę raz jeszcze, że celem Funduszu jest wspieranie wspólnych europejskich projektów w fazie badań i rozwoju. Pozwoli on projektować technologie i produkty obronne wyższej jakości sprawniej, taniej i bez zbędnych duplikacji" – mówił Zdzisław Krasnodębski.

Sprawozdawca podkreślał również, że w celach Funduszu została zachowana spójność z priorytetami ustalanymi w ramach sojuszy międzynarodowych, w tym przede wszystkim NATO. "Europejskie bezpieczeństwo wciąż zależy w głównej mierze od członkostwa państw UE w NATO, a europejskie inicjatywy w zakresie polityki bezpieczeństwa i obrony mogą stanowić jego uzupełnienie, nie zaś je zastąpić" – zaznaczał prof. Krasnodębski. Europoseł argumentował, że ważne są te uzupełniające inicjatywy, bo tylko w ten sposób uda zmniejszyć się uzależnienie państw członkowskich od importu spoza Unii.

Fundusz będzie operacyjny z początkiem 2021 r., a jego końcowy kształt poznamy dopiero na jesieni, kiedy to nowy Parlament dokończy proces legislacyjny. 

"Kończąc negocjacje międzyinstytucjonalne jeszcze w tej kadencji, Parlament wysłał jasny sygnał do potencjalnych beneficjentów Funduszu, że w UE jest determinacja, by wspomagać współpracę europejskich przemysłów obronnych. Jednocześnie Komisja Europejska dostała więcej czasu na rzetelne przygotowanie się do zarządzania tym nowym, skomplikowanym programem" – zaznaczał Zdzisław Krasnodębski.

Roztrzaskane Lustro - Upadek cywilizacji zachodniej

Wojciech Roszkowski

Czy to już koniec naszej cywilizacji?
Trzymamy w ręku książkę, która jest jednym z najważniejszych dzieł współczesnej humanistyki, nie tylko polskiej. Wybitny uczony i pisarz, wielki erudyta, prof. Wojciech Roszkowski, dokonuje w niej bilansu naszej cywilizacji. Bilans to dramatyczny.

Zobacz fragmenty Zamów książkę