Ile książek wydaje się w Polsce, a ile w Europie? Biblioteka Narodowa opublikowała swój raport

Jak co roku Biblioteka Narodowa przygotowała raport o ilości opublikowanych w Polsce książek. Dokument powstał na podstawie otrzymywanych od wydawców egzemplarzy obowiązkowych, przekazanych do BN w ramach funkcjonujących przepisów. W obszernym zestawieniu możemy przeczytać, że w 2019 r. do Narodowej Książnicy dotarło 36 138 różnych książek – jest to o ponad dwa tysiące tytułów więcej niż w 2018 r. i jedynie o kilkadziesiąt mniej niż w 2017 r.

Dane te wpisują się w tendencję wzrostową obserwowaną na przestrzeni ostatnich lat – obecnie wydaje się 3,5 razy więcej tytułów niż na początku istnienia III Rzeczypospolitej. Pod tym względem Polska wpisuje się także w trend panujący w Europie – na Starym Kontynencie również wydaje się coraz więcej książek.

Autorzy raportu tłumaczą to zjawisko potrzebami rynku, a także informatyzacją procesu powstawania książek, co ułatwia także przygotowywanie dodruków najlepiej sprzedających się tytułów. Coraz więcej jest także na polskim rynku księgarskim książek wydawanych własnym sumptem przez autorów.

Z drugiej jednak strony zarówno w Polsce, jak i w Europie przychody rynku wydawniczego maleją, ponieważ książka drukowana ma dziś wielu konkurentów: telewizję, platformy streamingowe, gry elektroniczne oraz naturalnie internet. Do specyfiki polskiego rynku książki zaliczyć można dodatkowo niski poziom czytelnictwa oraz wprowadzenie w 2011 roku VAT-u na książki, co zdaniem autorów raportu wiąże się z trwałym spadkiem ich sprzedaży, który rozpoczął się w tamtym okresie. Specyficzne zmiany dokonały się także na rynku podręczników szkolnych ze względu zarówno na częste zmiany podstawy programowej, jak i na przejęcie przez państwo zakupu znacznej części podręczników.

W szacunkowym zestawieniu ilości książek opublikowanych w latach 2016-2019 (dane nie są ścisłe ze względu na różną dostępność statystyk w poszczególnych krajach) Polska plasuje się na szóstym miejscu w Europie. W tym okresie więcej książek od nas opublikowały: Rosja, Francja, Hiszpania, Niemcy i Włochy, a za nami w rankingu znajdują się m.in. takie kraje, jak Holandia, Dania, Czechy, Węgry czy Szwecja. Natomiast jeśli chodzi o liczbę mieszkańców przypadających na jeden opublikowany tytuł, znaleźliśmy się na szarym końcu listy – mniej chlubne miejsca od nas zajmują tylko Rosja i Rumunia.

W kwestii tematyki publikowanych książek w 2019 r. prym wiodły teksty literackie (książki o tej tematyce stanowiły 27 proc. wydanych w 2019 r.), historia i biografie oraz religia i teologia (po 7 proc.), wreszcie prawo, administracja i opieka społeczna oraz polityka i ekonomia (po 6 proc.). 5 proc. książek wydanych w 2019 r. stanowiły pozycje z zakresu inżynierii, techniki, przemysłu, handlu i rzemiosła oraz szkolnictwa i kształcenia nauczycieli, z kolei książki medyczne to 4 proc., socjologiczne – 3 proc., sztuki plastyczne także 3 proc. i tyleż samo książki z działu ogólnego.

Jeśli chodzi o liczby bezwzględne, to względem ubiegłego roku najbardziej zmniejszyła się liczba wydanych książek historycznych (aż o 318 tytułów) i religijnych (o 191 pozycji). Minimalnie wzrosła ilość wydanych tytułów literackich, a znacząco przybyło książek zaliczanych do kategorii ogólnej (wzrost o 537 tytułów).

Przy analizie według podziału na kategorie funkcjonalno-formalne stwierdzić można, że w 2019 r. do BN dostarczono więcej niż w 2018 r. książek dla dzieci (o 455 tytułów więcej), albumów i książek artystycznych (o 447), publikacji promocyjnych (o 375) i podręczników oraz materiałów dydaktycznych (o 329), literatury pięknej (o 212), książek naukowych (o 131), fachowych (o 131) i popularnonaukowych (o 130) oraz podręczników do nauki języków obcych (o 91). Mniej niż w 2018 r. wydano komiksów (o 244) oraz literatury romansowo-obyczajowej (o 147), a także sensacyjno-kryminalnej (o 73 tytuły).

Jeśli chodzi o lokalną geografię, najwięcej książek, bo aż 38 proc., powstało na terenie województwa mazowieckiego. Na drugim miejscu, z dużą stratą do lidera, plasuje się województwo małopolskie (15 proc. wydanych w Polsce w 2019 roku książek), następnie wielkopolskie (8 proc.) oraz śląskie (7 proc.).

Źródło: strona internetowa BN, AD

Więcej o zmianach, jakie - nie tylko w aspekcie rynku książek - zachodzą w naszym społeczeństwie przeczytać można w bestsellerowej, okrzykniętej książką dekady publikacji prof. Wojciecha Roszkowskiego:

Roztrzaskane Lustro - Upadek cywilizacji zachodniej

Wojciech Roszkowski

Czy to już koniec naszej cywilizacji?
Trzymamy w ręku książkę, która jest jednym z najważniejszych dzieł współczesnej humanistyki, nie tylko polskiej. Wybitny uczony i pisarz, wielki erudyta, prof. Wojciech Roszkowski, dokonuje w niej bilansu naszej cywilizacji. Bilans to dramatyczny.

Zobacz fragmenty Zamów książkę