Jerzy Snopek
Ur. 1952 r. we Wrzącej; historyk literatury i kultury, tłumacz, dyplomata, ambasador RP na Węgrzech, nauczyciel akademicki i działacz społeczny; profesor Instytutu Badań Literackich PAN oraz Warszawskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej im. B. Prusa.
Kariera naukowa
Jerzy Snopek ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, tam również zrobił doktorat; habilitację uzyskał w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (1993).
W latach 1995-2006 był wicedyrektorem ds. naukowych IBL PAN, gdzie stworzył Zespół Europeistyki Literackiej, którym później kierował. Wykładał literaturę polską na Uniwersytecie im. Eötvösa Loránda w Budapeszcie (1985-1990) i był profesorem gościnnym na Katolickim Uniwersytecie im. Pétera Pázmánya w Pilicsaba na Węgrzech. Pełnił też funkcję honorowego kuratora Domu Stefana Żeromskiego w Konstancinie. Autor ponad 500 rozpraw, artykułów, esejów, szkiców, redaktor wielu edycji naukowych i prac zbiorowych.
Autor i tłumacz
Do najważniejszych dzieł prof. Jerzego Snopka należą: „Objawienie i oświecenie. Dzieje libertynizmu w Polsce”, Wrocław 1986; „Prowincja oświecona. Kultura literacka Ziemi Krakowskiej w dobie Oświecenia”, Warszawa 1992; „Oświecenie. Szkic do portretu epoki” Warszawa 1999; „Węgry. Zarys dziejów i kultury”, Warszawa 2002.
Zainteresowania badawcze wybitnego uczonego oscylują wokół zjawisk kultury środkowoeuropejskiej, a w szczególności węgierskiej.
Imponująco przedstawia się także jego dorobek jako tłumacza; prof. Jerzy Snopek dokonał ponad 20 przekładów ikonicznych dzieł literatury węgierskiej, podobnie jak węgierskich monografii naukowych (m.in. dzieł węgierskiego historyka Istvána Kovácsa – np. „Polacy w węgierskiej Wiośnie Ludów 1848–1849: Byliśmy z Wami do końca" czy też „Esejów politycznych” Istvána Bibó, a także zbiorowej pracy „Tam na północy. Węgierska pamięć polskiego września”). Jest także utalentowanym tłumaczem poezji czołowych poetów węgierskich (J. Piliszky’ego, A Józsefa, G. Szõcsa, S. Máraiego, J. Oláha).
Ceniony w Polsce i na Węgrzech
Laureat licznych nagród i odznaczeń, m.in. Złotego Medalu Prezydenta Republiki Węgierskiej, Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej, Złotego Krzyża Zasługi Prezydenta Republiki Węgierskiej czy Medalu im. Pala Telekiego, Nagrody Naukowej im. Aleksandra Brucknera w dziedzinie nauk humanistycznych. Był także nominowany do Nagrody im. Hugona Steinhausa za książkę „Węgry. Zarys dziejów i kultury”.
W latach 2016 – 2022 był wysoko cenionym zarówno przez węgierską jak i polską stronę ambasadorem RP na Węgrzech; położył ogromne zasługi w promowaniu Polski i jej kultury i historii w kraju Madziarów. Z jego inicjatywy powstały pomniki marszałka Piłsudskiego i rotmistrza Pileckiego, park im. Adama Mickiewicza w Budapeszcie i park im. Bitwy Warszawskiej w Lengyetóti.
W Białym Kruku ukazały się dwie książki, których tłumaczem jest prof. Jerzy Snopek: „Kamień i chleb” oraz „Lutnia i miecz”.
