WPIS 06/2021

„Zwierciadło kuliste”. Wybitny felietonista Leszek Sosnowski w błyskotliwy sposób opisuje stan polskiego futbolu, nie pozostawiając złudzeń, iż wiele aspektów – nie tylko czysto sportowych – wymaga w tej dziedzinie naprawy.

„Świętowaliśmy razem z Matejką i Siemiradzkim”. Artykuł Stanisława Widomskiego poświęcony „srebrnym godom” Białego Kruka.

„Ile Polska nam daje, a ile my powinniśmy jej oddać”. Ze znakomitym historykiem prof. Andrzejem Nowakiem rozmawia red. Anna Popek. Nie brakuje refleksji nad powstającym kolejnym tomem bestsellerowych „Dziejów Polski”.

„Efekt germanizacji – katowali nawet dzieci”. Prof. Sylwia Galij-Skarbińska przypomina historię niezłomnej postawy dzieci wrzesińskich wobec bezwzględnych pruskich nauczycieli.

„Fascynująca synteza dziejów Kościoła w zmieniającym się świecie systemów ideologicznych i politycznych”. Wnikliwa (i bardzo pozytywna!) recenzja powstającego II tomu „Historii chrześcijaństwa” prof. Wojciecha Roszkowskiego napisana przez ks. prof. Jana Machniaka.

„Msza święta – źródło jedności czy podziału?”. Ks. prof. Janusz Królikowski piórem wytrawnego teologa wyjaśnia częste pytania pojawiające się wokół katolickiej liturgii.

„Rzeczpospolita i przedmurze”. Prześwietną wiktorię oręża polskiego nad Turkami pod Chocimiem Anno Domini 1621, jak również postać walecznego hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza przypomina prof. Wojciech Polak.

„Bank Pekao dba o Twój bezpieczny urlop” Artykuł powstały przy współpracy z Bankiem Pekao.

„Jak elektrownie wodne zmieniają klimat”. Okazuje się, że obawy związane ze zmianami klimatu spowodowanymi działalnością człowieka nie są „wynalazkiem” ostatnich lat... Świadczy o tym ten tekst nieznanego z nazwiska inżyniera z lat 1930.

„Zaspokajanie popytu na optymizm”. O zagadnieniach wokół Polskiego Ładu, a także o trudnej kwestii inflacji (ten problem w kontekście skutków pandemii COVID-19 dotyczy całego świata) pisze znakomity ekonomista prof. Artur Śliwiński.

„Bard polski”. O dokonaniach wybitnego polskiego artysty – Leszka Długosza – świętującego 80 urodziny pisze znakomita felietonistka Jolanta Sosnowska.

„Dole i niedole poetów”. Prof. Ryszard Kantor przypomina postacie mniej znanych, a bardzo interesujących literatów. Nie brakuje w tym tekście tak frapującej postaci jak najwybitniejszy piewca Krakowa przed Wyspiańskim – Edmund Wasilewski.

„Potrafi królować nawet w łachmanach”. O znakomitej kreacji szekspirowskiego króla Leara w wykonaniu Haliny Łabonarskiej w jubileuszowym spektaklu w warszawskim Teatrze Dramatycznym pisze Jolanta Sosnowska.

„O ludzkiej duszy i cnotach moralnych według św. Hildegardy z Bingen” piórem Temidy Stankiewicz-Podhoreckiej; recenzja zaskakującego spektaklu warszawskiego Teatru Lalka.

„Król Władysław i jego rycerze, czyli wiekopomna chwała oręża polskiego”. Geniusz strategiczny polskiego króla i bohaterstwo jego rycerzy opisuje dr Monika Makowska.

„Nieznane plany polityczne Jana III Sobieskiego”. Polski król – pogromca Turków spod Wiednia był nie tylko znakomitym wodzem, ale i przenikliwym politykiem, o czym przypomina – w związku z 325. rocznicą śmierci monarchy – Jakub Augustyn Maciejewski.

„Urodziłem się, by śpiewać, czyli historia Mieczysława Fogga”. Historię życia legendarnego piosenkarza, weterana dwóch wojen, przypomina dr Monika Makowska.

„Już w carskim gimnazjum zakładał tajne kółka samokształceniowe”. Artykuł prof. Piotra Bilińskiego o Stefanie Surzyckim – profesorze UJ i znakomitym specjaliście z dziedziny rolnictwa.

„Ludobójstwo w czasach pokoju”. Dr Marek Klecel przybliża tragiczną historię dokonanych z rozkazu Stalina masowych mordów na Polakach w ZSRR w l. 1937–1938.

„Chrzest równikowy albo ludożercy na pokładzie”. Barwny zwyczaj żeglarski w egzotycznej scenerii opisuje w kolejnej morskiej opowieści kpt. Józef Gawłowicz.

„Władysław Komar – kulomiot, który został aktorem”. Kolejną postać wybitnego polskiego lekkoatlety, a także artysty przypomina Krzysztof Szujecki.

Świato-podgląd, przegląd informacji ze świata, m.in. o prześladowaniach chrześcijan w Nigerii i Burkina Faso i o szokującym raporcie UNICEF-u.

Krzyżówka z nagrodami.

A ponadto: materiały promocyjne książek Białego Kruka, propozycja ich internetowego zamawiania i autobiograficzny wiersz Leszka Długosza.

Zwierciadło kuliste. Wybitny publicysta Leszek Sosnowski nie kryje, że wbrew znanej przyśpiewce „Nic się nie stało, Polacy, nic się nie stało”, jakże popularnej po każdych przegranych przez narodową drużynę piłkarską zawodach, coś się jednak stało – i to coś bardzo niedobrego. Futbol jest bowiem nie tylko dyscypliną sportową i „rozrywką dla mas”, ale i bardzo istotnym zjawiskiem społecznym. Trafna i wnikliwa analiza nie tylko stanu polskiej piłki, ale i szerszych zjawisk społecznych; jak to się dzieje, że (skądinąd znakomity) postęp w rozbudowie piłkarskiej infrastruktury nie ma przełożenia na rozwój talentów, których skądinąd nie brakuje? Skąd się wzięła tzw. polityka słabości serwowana nam od lat przez niemieckie media? Kto korzysta na bylejakości polskiej piłki nożnej? (wbrew pozorom nie chodzi o naszych sportowych rywali!) Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziecie Państwo w prezentowanym artykule.

Ile Polska nam daje, a ile powinniśmy jej oddać. W wywiadzie udzielonym red. Annie Popek prof. Andrzej Nowak opowiada o warsztacie pracy historyka, o swoich pierwszych książkach wydanych w Białym Kruku i o trwającej aktualnie pracy nad swoim opus magnum, którym niewątpliwie są „Dzieje Polski”. Jak mawiał Oscar Wilde, „Każde pokolenie jest winne historii napisanie jej na nowo”, można więc powiedzieć, że historia Polski zyskała w naszej generacji wybitnego autora. W najbliższym V tomie pojawią się czasy panowania jednego z najwybitniejszych władców Polski – Stefana Batorego – epoka niewątpliwej świetności Najjaśniejszej Rzeczypospolitej, w której jednak znakomity dziejopis dostrzega symptomy nadciągającego kryzysu... Nie zabrakło także refleksji na temat stanu wiedzy (czy raczej niewiedzy) historycznej młodzieży i o tym, jakie działania należy podjąć, aby temu przeciwdziałać.

Msza święta – źródło jedności czy podziału? Ks. prof. Janusz Królikowski piórem teologa-erudyty wyjaśnia znaczenie Mszy św. i liturgii w życiu Kościoła. Autor odnosi się do częstych nieporozumień narosłych wokół niezrozumienia przez wiele osób przesłania papieża Benedykta XVI zawartego w słynnej książce „Duch liturgii”. Nie brakuje także odniesień do ustaleń Soboru Trydenckiego, na którym zalecano kapłanom, aby w trakcie sprawowania Eucharystii wyjaśniali wiernym teksty liturgiczne, a także tajemnice Najświętszej Ofiary, a także, rzecz jasna, pojawiają się nawiązania do osiągnięć Soboru Watykańskiego II. Podczas obrad tego ostatniego dzięki wysiłkowi duchownych z całego świata doszło bowiem do „takiego ukierunkowania kultu Bożego, by w zmienionym świecie mógł zostać jasno wyrażony majestat Boga, który pierwszorzędnie manifestuje się we współdziałaniu Boga i człowieka w liturgii”. Autor zatem słusznie zaznacza, iż krytyka ustaleń tego ostatniego soboru jest całkowicie bezzasadna: „ktokolwiek mówi, że na soborze nastąpiło jakieś ‘spłaszczenie’ w spojrzeniu na religię, że zwyciężył luteranizm i modernizm, że doszła do głosu masoneria itd., ten na pewno nie ma bladego pojęcia o tym, co mówiono na soborze”, podkreśla ks. prof. Królikowski. Cenny głos w dobie bezpardonowych ataków na Kościół katolicki!

Potrafi królować nawet w łachmanach. Zagrać szekspirowskiego króla Leara zgodnie z kanonami teatru elżbietańskiego tak, aby spodobać się współczesnym widzom? I to do tego będąc kobietą? Odważne wyzwanie, zwłaszcza jeśli weźmie się pod uwagę wymaganie wzniesienia się ponad panoszące się w teatrze konwencje genderowe. Jednak tak znakomita aktorka jak Halina Łabonarska, świętująca 50-lecie pracy artystycznej, udźwignęła tę arcytrudną rolę, tworząc kreację wybitną, o czym przekonuje nas błyskotliwa felietonistka Jolanta Sosnowska.

Bard polski. Choć trudno w to uwierzyć, wybitny krakowski poeta i artysta sceniczny Leszek Długosz skończył 80 lat. Jednak energii mógłby mu pozazdrościć niejeden młody człowiek. Czcigodny jubilat „nadal potrafi głośno się śmiać, komponować, pisać wiersze, śpiewać, twórczo i miło spędzać czas ze ‘swoim kumplem na całe życie’, czyli fortepianem”, pisze Jolanta Sosnowska. Opowieść o poetyckiej wyobraźni, umiejętności zauważania tego, co niedostrzegalne gołym okiem, i o zdolności do uprawiania poezji na najwyższym poziomie artystycznym w świecie raczej niesprzyjającym prawdziwej literaturze.

Fascynująca synteza dziejów Kościoła w zmieniającym się świecie systemów ideologicznych i politycznych. Znakomity teolog ks. prof. Jan Machniak recenzuje powstający II tom „Historii chrześcijaństwa” prof. Wojciecha Roszkowskiego, podkreślając, iż autor stworzył dzieło w znakomity sposób rozprawiające się z panoszącą się antychrześcijańską propagandą. Jak zaznacza wnikliwy recenzent, do niezaprzeczalnych zasług wybitnego erudyty należy obalenie lansowanego przez przeciwników Kościoła i chrześcijaństwa fałszywego twierdzenia, że Kościół hamował rozwój nauki. W II tomie nie zabraknie także m.in. wątków związanych z katastrofalnym wpływem rewolucji francuskiej na mentalność całej Europy, jak również tragicznej historii krwawych prześladowań chrześcijan przez dwa zbrodnicze totalitaryzmy XX stulecia.