Krystyna Szayna-Dec
Dr Krystyna Szayna-Dec (ur. 13 maja 1953 roku w Jaśle) – filolog, germanistka i literaturoznawca. Specjalizuje się w badaniu okresu romantyzmu, stosunków polsko-niemieckich w literaturze i sztuce na przestrzeni dziejów oraz tożsamości narodów.
W 2006 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim obroniła rozprawę doktorską na temat obrazu Napoleona I w utworach polskich i niemieckich w okresie jego wyprawy na Rosję (1812), ze szczególnym uwzględnieniem anegdot, kazań i farsy.
Krystyna Szayna-Dec jest badaczem skrupulatnym, aktualnie największym polskim i jednym z niewielu europejskich znawców życia i twórczości fryzyjskiego artysty i bojownika o wolność, a zarazem wielkiego polskiego patrioty Harro Harringa (1798–1870), któremu poświęciła ponad dekadę swojej naukowej działalności. Przebadała i dokładnie opisała zarówno jego niebywale barwny życiorys, jak i bogatą twórczość literacką, szczególnie te liczne dzieła, które zajmują się Polską, jak np. "Pamiętnik o Polsce pod rosyjskim panowaniem" albo trzytomową powieść "Polak". Harring był postacią niezwykle popularną w XIX wieku nie tylko na kontynencie europejskim. Jego wielka sympatia do Polski i jej dążeń niepodległościowych, czego wyrazem było przybranie po Powstaniu Listopadowym drugiego nazwiska: Kazimirowicz, jest niestety od dawna przemilczana w większości niemieckich opracowań na temat tego wielkiego pisarza i bojownika o wolność narodów.
Ponieważ Krystyna Szayna-Dec jest wnuczką Andrzeja Szajny (1865–1921), wybitnego artysty rzeźbiarza, jej zainteresowania dzięki tradycji rodzinnej skierowane są także na sztukę sakralną Galicji. Ołtarze Andrzeja Szajny podziwiać można w kościołach katolickich Polski południowej, np. Matki Bożej Różańcowej w kościele św. Józefa w Krakowie (w Podgórzu) albo ołtarz główny w kościele św. Doroty w Markowej, przed którym modliła się bohaterska rodzina Ulmów, zamordowana przez niemieckich nazistów za ukrywanie Żydów. Natomiast ikonostasy Andrzeja Szajny znajdują się w wielu dawnych kościółkach grekokatolickich na południu Polski (np. Kwiatoniu, Męcinie Wielkiej i Bodakach i innych).
Autorka tej książki ma na koncie wiele artykułów naukowych i popularnonaukowych. Opublikowała w postaci książkowej m.in. "Andrzej Szajna, rzeźbiarz z Jasła" i "Das Nationalgefühl der Deutschen und Polen zum Ausklang der Ära Napoleons (Tożsamość narodowa Polaków i Niemców u schyłku epoki Napoleona)".
Związana działalnością naukową i pedagogiczną z Uniwersytetem Jagiellońskim oraz Zakładem Filologii Germańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Krośnie, przez kilkanaście lat była też wykładowcą w Studium Języków Obcych AGH w Krakowie.
