Sanktuaria polskie

  • promocja

Sanktuaria katolickie istnieją na całym świecie, ale nigdzie nie notuje się takiego ich rozkwitu jak w Polsce – tak było w dawnych wiekach, tak jest i teraz. Gdy na świecie kościoły są zamykane lub wzorem bolszewickim przekształcane na magazyny, muzea lub galerie wystawowe, w naszym kraju pobożność...

Autorzy: Adam Bujak, Czesław Ryszka

liczba stron: 384
obwoluta: tak
format: 23,5 cm x 31 cm
papier: kreda
oprawa: twarda
data wydania: 29-04-2021
ISBN: ISBN 978-83-7553-314-9
EAN: 978-8375533149
Zarejestruj się aby otrzymać rabaty* 25% na pierwsze zamówienie oraz 20% na kolejne! Darmowa dostawa na terenie Polski powyżej 200zł.
*Rabaty nie łączą się z pakietami i innymi promocjami oraz nie dotyczą cen podręczników.

Dostępność: duża ilość
Cena: 69,00 zł 129,00 zł 69.00

Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 129,00 PLN
ilość szt.
dodaj do przechowalni
Pin It

Sanktuaria katolickie istnieją na całym świecie, ale nigdzie nie notuje się takiego ich rozkwitu jak w Polsce – tak było w dawnych wiekach, tak jest i teraz. Gdy na świecie kościoły są zamykane lub wzorem bolszewickim przekształcane na magazyny, muzea lub galerie wystawowe, w naszym kraju pobożność ludowa kwitnie i nieustannie się rozwija. Sanktuaria są to świątynie, w których w sposób szczególny czczony jest Jezus Chrystus, Maryja lub święci Kościoła katolickiego, wyobrażeni figurą bądź obrazem, symbolizowani relikwiami. Już w Starym Testamencie podobnie upamiętniano miejsca, w których objawiał się Bóg. Sanktuaria notują wzmożony kult i wielką aktywność duszpasterską. Często łączą funkcje parafialne lub katedralne. Dzielą się na trzy kategorie: diecezjalne, powoływane przez miejscowego biskupa, narodowe, ustanawiane decyzją episkopatu, oraz międzynarodowe (światowe), mianowane przez Stolicę Apostolską.

Najwięcej jest sanktuariów Maryjnych (ok. 70 proc.), następnie sanktuariów upamiętniających świętych i błogosławionych (ok. 20 proc.); sanktuaria Pańskie stanowią ok. 10 proc. Stan ten oddaje również niniejszy album poświęcony obiektom polskim. Jest to pierwsze dzieło edytorskie o takim zakresie; wybitny artysta Adam Bujak sfotografował aż 160 sanktuariów w przeróżnych regionach kraju. Nie są to oczywiście wszystkie obiekty, ale praca i tak jest potężna – oddaje zarówno stan, jak i jakość pobożności w Polsce. Ze zdjęć dowiadujemy się ponadto, jak wielkim rezerwuarem wspaniałej sztuki narodowej z różnych epok są sanktuaria, które przez wieki podtrzymują ducha wiary i patriotyzmu, utrwalają tradycję, przechowują pamięć o rodzimej kulturze, umacniają naszą polską tożsamość. Towarzyszący fotografiom tekst znawcy tematyki kościelnej i pisarza Czesława Ryszki świetnie uzupełnia naszą wiedzę zarówno o idei sanktuariów, jak i o poszczególnych obiektach. Lektura tej książki dostarczy wielkich przeżyć każdemu Polakowi, a dla cudzoziemców będzie efektownym wizerunkiem naszej Ojczyzny.

 Partner Orlen

  • ALWERNIA – Sanktuarium Pana Jezusa Miłosiernego

  • BARDO ŚLĄSKIE – Sanktuarium Matki Bożej Strażniczki Wiary Świętej

  • BĘDZIN – Sanktuarium Polskiej Golgoty Wschodu

  • BIAŁE MORZA – KRAKÓW – Sanktuarium Świętego Jana Pawła II

  • BIAŁYSTOK – Sanktuarium Miłosierdzia Bożego

  • BYDGOSZCZ – Sanktuarium Nowych Męczenników

  • CHORZELÓW – Sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin

  • CZARNY POTOK – Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej

  • CZERNA – Sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej i Świętego Rafała Kalinowskiego

  • DUKLA – Sanktuarium Świętego Jana z Dukli

  • DZIEKANOWICE – Sanktuarium Macierzyństwa Najświętszej Maryi Panny

  • FRYSZTAK – Sanktuarium Krzyża Świętego

  • GDAŃSK – Sanktuarium Matki Bożej Zwycięskiej

  • GDÓW – Sanktuarium Matki Bożej Gdowskiej

  • GDYNIA – Sanktuarium Miłosierdzia Bożego

  • GIDLE – Sanktuarium Matki Bożej Gidelskiej

  • GIETRZWAŁD – Sanktuarium Matki Bożej Gietrzwałdzkiej

  • GNIEZNO – Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia Pani Gniezna i Błogosławionej Jolenty

  • GÓRA ŚWIĘTEJ ANNY – Sanktuarium Świętej Anny

  • GRODZISKO – Sanktuarium Błogosławionej Salomei Piastówny

  • GRUDZIĄDZ – Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej

  • HRUBIESZÓW – Sanktuarium Matki Bożej Sokalskiej

  • IMBRAMOWICE – Sanktuarium Męki Pańskiej

  • JAROSŁAW – Sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin

  • JASIEŃ W BIESZCZADACH – Sanktuarium Matki Bożej Rudeckiej

  • JASNA GÓRA – Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej

  • JĘDRZEJÓW – Sanktuarium Błogosławionego Wincentego Kadłubka

  • JODŁOWA – Sanktuarium Dzieciątka Jezus

  • KALISZ – Sanktuarium Świętego Józefa

  • KALWARIA PACŁAWSKA – Sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej Kalwaryjskiej

  • KALWARIA W WEJHEROWIE – Sanktuarium Pasyjno-Maryjne

  • KALWARIA ZEBRZYDOWSKA – Sanktuarium Pasyjno-Maryjne

  • KAMIEŃ ŚLĄSKI – Sanktuarium Świętego Jacka

  • KAZIMIERZ BISKUPI – Sanktuarium Pięciu Braci Męczenników

  • KAZIMIERZ DOLNY – Sanktuarium Matki Bożej Kazimierskiej

  • KIELCE – Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej Kieleckiej

  • KODEŃ – Sanktuarium Matki Bożej Kodeńskiej Królowej Podlasia

  • KOSZALIN – Sanktuarium Matki Bożej Trzykroć Przedziwnej

  • KRAKÓW – Kościół Świętego Józefa

  • KRAKÓW – Sanktuarium Błogosławionej Salomei

  • Kraków – Sanktuarium Ecce Homo

  • KRAKÓW – Sanktuarium Matki Bożej od Wykupu Niewolników

  • KRAKÓW – Sanktuarium Matki Bożej Piaskowej

  • KRAKÓW – Sanktuarium Matki Bożej Różańcowej i Świętego Jacka

  • KRAKÓW – Sanktuarium Męczeństwa Świętego Stanisława na Skałce

  • KRAKÓW – Sanktuarium Najświętszej Rodziny

  • KRAKÓW – Sanktuarium NMP i Świętego Stanisława Kazimierczyka

  • KRAKÓW – Sanktuarium Świętego Szymona z Lipnicy

  • KRAKÓW-PODGÓRZE – Sanktuarium Świętego Józefa

  • KRASNOBRÓD – Sanktuarium Matki Bożej Krasnobrodzkiej

  • KRZEPTÓWKI – Sanktuarium Narodowe Matki Bożej Fatimskiej

  • KRZESZÓW – Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej

  • LĄD – Sanktuarium Matki Bożej

  • LEGNICA – Sanktuarium Świętego Jacka

  • LEŚNA PODLASKA – Sanktuarium Matki Bożej Leśniańskiej

  • LEŚNIÓW – Sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej Patronki Rodzin

  • LEŻAJSK – Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia

  • LICHEŃ – Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski

  • LIMANOWA – Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej

  • LUBAWA – Sanktuarium NMP i Świętej Anny

  • LUBLIN – Sanktuarium Matki Bożej Płaczącej

  • LUDŹMIERZ – Sanktuarium Matki Bożej Królowej Podhala

  • ŁAGIEWNIKI – Sanktuarium Miłosierdzia Bożego

  • ŁOMŻA – Sanktuarium Matki Bożej Łomżyńskiej Matki Pięknej Miłości

  • MAKÓW PODHALAŃSKI – Sanktuarium Matki Bożej Opiekunki i Królowej Rodzin

  • MIECHÓW – Sanktuarium Grobu Bożego

  • MOGIŁA – KRAKÓW – Sanktuarium Krzyża Świętego

  • MYŚLENICE – Sanktuarium Matki Bożej Pani Myślenickiej

  • NIEPOKALANÓW – Sanktuarium NMP Wszechpośredniczki Łask i Św. Maksymiliana Kolbego

  • NOWE MIASTO LUBAWSKIE – Sanktuarium Matki Bożej Łąkowskiej

  • NOWY KORCZYN – Sanktuarium Świętej Kingi

  • NOWY ŻMIGRÓD – Sanktuarium Błogosławionego Władysława Findysza, Kapłana i Męczennika

  • ODPORYSZÓW – Sanktuarium Matki Bożej Zwycięskiej

  • OPOLE – Sanktuarium Matki Bożej Opolskiej

  • OSTROŻANY – Sanktuarium Matki Bożej Ostrożańskiej

  • PACANÓW – Sanktuarium Pana Jezusa Konającego

  • PASIERBIEC – Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia

  • PIEKARY ŚLĄSKIE – Sanktuarium Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej

  • PIERŚCIEC – Sanktuarium Świętego Mikołaja

  • PIOTRKÓW TRYBUNALSKI – Sanktuarium Matki Bożej Piotrkowskiej

  • PŁOCK – Sanktuarium Miłosierdzia Bożego

  • PŁOKI – Sanktuarium Matki Bożej Opiekunki Rodzin Robotniczych

  • POZNAŃ – Sanktuarium Bożego Ciała

  • POZNAŃ – Sanktuarium Najświętszej Krwi Pana Jezusa

  • PRASZKA – Sanktuarium Pasyjno-Maryjne Kalwaryjskiej Matki Zawierzenia na Kalwarii

  • PRATULIN – Sanktuarium Błogosławionych Męczenników Podlaskich

  • PRZECZYCA – Sanktuarium Matki Bożej Wniebowziętej

  • PRZEMYŚL – Katedra Sanktuarium Matki Bożej Jackowej

  • PRZEWORSK – Sanktuarium Grobu Bożego

  • PSZÓW – Sanktuarium Matki Bożej Uśmiechniętej

  • RADECZNICA – Sanktuarium Świętego Antoniego

  • ROKITNO – Sanktuarium Matki Bożej Prymasowskiej Wspomożycielki

  • RÓŻANYSTOK – Sanktuarium Maryjne

  • RUDY – Sanktuarium Matki Bożej Pokornej

  • RUMIA – Sanktuarium NMP Wspomożenia Wiernych

  • RYCHWAŁD – Sanktuarium Matki Bożej Rychwałdzkiej

  • RYWAŁD – Sanktuarium Matki Bożej Rywałdzkiej

  • RZESZÓW – Sanktuarium Matki Bożej Rzeszowskiej

  • SANKA – Sanktuarium Matki Boskiej Pani Saneckiej, Matki Oczekiwanego Macierzyństwa

  • SEJNY – Sanktuarium Matki Bożej Sejneńskiej

  • SIEPRAW – Sanktuarium Błogosławionej Anieli Salawy

  • SKARŻYSKO-KAMIENNA – Sanktuarium Matki Bożej Ostrobramskiej

  • SKĘPE – Sanktuarium NMP Matki Bożej Brzemiennej Królowej Mazowsza i Kujaw

  • SKOCZÓW – Sanktuarium Świętego Jana Sarkandra Męczennika

  • SKRZATUSZ – Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej

  • SMARDZOWICE – Sanktuarium Matki Bożej Smardzowickiej

  • SOKÓŁKA – Sanktuarium Cudu Eucharystycznego

  • STARY SĄCZ – Sanktuarium Świętej Kingi

  • STRACHOCINA – Sanktuarium Świętego Andrzeja Boboli

  • SZCZEPANÓW – Sanktuarium Świętego Stanisława Biskupa i Męczennika

  • SZCZYRZYC – Sanktuarium Matki Bożej Szczyrzyckiej

  • Święta ANNA – Sanktuarium Świętej Anny

  • ŚWIĘTA LIPKA – Sanktuarium Matki Jedności Chrześcijan

  • ŚWIĘTA WODA – Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej

  • ŚWIĘTY KRZYŻ – Sanktuarium Relikwii Drzewa Krzyża Świętego

  • ŚWINICE WARCKIE – Sanktuarium Urodzin i Chrztu Świętej Faustyny

  • TARNOBRZEG – Sanktuarium Matki Bożej Dzikowskiej

  • TARNOWIEC – Sanktuarium Matki Bożej Zawierzenia

  • TARNÓW – Kościół Matki Bożej Fatimskiej

  • TORUŃ – Sanktuarium NMP Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i Świętego Jana Pawła II

  • TROPIE – Sanktuarium Świętych Pustelników Świerada i Benedykta

  • TRZEBINIA – Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej

  • TRZEBNICA – Sanktuarium Świętej Jadwigi Śląskiej

  • TUCHÓW – Sanktuarium Matki Bożej Tuchowskiej

  • WADOWICE – Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy

  • WADOWICE – Sanktuarium Świętego Józefa

  • WAMBIERZYCE – Sanktuarium Matki Bożej Wambierzyckiej Królowej Rodzin

  • WARSZAWA – Sanktuarium Błogosławionego Księdza Jerzego Popiełuszki

  • WARSZAWA – Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej Patronki Warszawy

  • WAWEL – Sanktuarium Świętego Stanisława Męczennika

  • WAWEL – Sanktuarium Świętej Królowej Jadwigi

  • WIELICZKA – Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej Księżnej Wieliczki

  • WIKTORÓWKI – Sanktuarium Matki Bożej Jaworzyńskiej Królowej Tatr

  • WIŚLICA – Sanktuarium Matki Bożej Łokietkowej

  • WŁOCŁAWEK – Sanktuarium Męczeństwa Błogosławionego Księdza Jerzego Popiełuszki

  • WOLA GUŁOWSKA – Sanktuarium Matki Bożej Patronki Żołnierzy Września

  • ZABAWA – Sanktuarium Błogosławionej Karoliny Kózkówny

  •  

O powstaniu i roli sanktuariów

Sanktuaria Pańskie 

Sanktuaria Maryjne 

Poprzez dzieje i miejsca 

Sanktuaria świętych 

Epilog – słowo od partnera publikacji

O POWSTANIU I ROLI SANKTUARIÓW

Jan Paweł II w homilii na placu Zwycięstwa w 1979 r. powiedział, że „nie sposób zrozumieć naszego Narodu, który miał przeszłość tak wspaniałą, ale zarazem tak straszliwie trudną – bez Chrystusa”. Te słowa odnoszą się w jakiś szczególny sposób nie tylko do polskiej historii, ale także do ojczyźnianego pejzażu. Czyż trzeba podkreślać, że w polski pejzaż, tak miejski, jak i wiejski, wpisane są strzeliste wieże kościołów i odświętna stylistyka sakralnej architektury wyrażającej, jeśli tak można napisać, duszę mieszkańców naszej Ojczyzny? Dla ludzi wierzących kościoły stanowią sferę związaną ze światem liturgii, a dokładniej pisząc są widzialnymi znakami świata niewidzialnego – swego rodzaju sakramentaliami.

Jednak świątynia świątyni nierówna. Napisał ks. prof. Włodzimierz Sedlak, że Bóg jest najlepszym geografem ustalającym wybrane miejsca, w których powstają sanktuaria. Jest tyle nieraz starych kościołów nasiąkłych modlitwami i historią wiary, ale nikt nie nazywa ich sanktuariami. Nie da się wytypować jakiegoś miejsca na sanktuarium, nie można też komuś zlecić, aby je zbudował w jakimś miejscu. To, że do jakiegoś miejsca ciągną pielgrzymki, że rozwija się w nim szczególna pobożność, jest dziełem Bożej łaski.

Uzupełnię tę myśl słowami św. Augustyna: „Kto zamierza wystawić jakąś budowlę, najpierw w jego sercu rodzi się pomysł. Już masz pomysł, ale dzieło nie jest jeszcze wykonane. Widzisz je ty, który powziąłeś zamiar je zrobić, ale inny nie będzie tego podziwiał, dopóki nie wystawisz bryły i nie doprowadzisz jej urządzenia do doskonałości. Ludzie oglądają wówczas wspaniałą budowlę i podziwiają. To, co widzą, zdumiewa ich, kochają to, czego nie widzą – pomysł pozostaje niewidzialny”.

Na początek krótkie wyjaśnienie słowa: sanktuarium. Jest to zawsze świątynia, w której znajduje się otaczany czcią obraz bądź figura Jezusa Chrystusa, Maryi lub świętych bądź znaczące relikwie. Może to być samo miejsce święte, słynące z cudownych objawień lub uzdrowień i, co ważne, będące celem pielgrzymek wiernych. Sanktuarium ostatecznie powołuje i sankcjonuje miejscowy biskup (wówczas jest diecezjalne), konferencja episkopatu (sanktuarium narodowe) lub Stolica Apostolska (sanktuarium międzynarodowe, światowe).

W Starym Testamencie sanktuaria upamiętniają miejsca i wydarzenia, w których Izraelowi objawiał się Bóg (świątynia w Jerozolimie, Synaj, Syjon, Kadesz, Szilo, Mispa, Sychem, Betel, Mamre, Beer Szeba…). We wspomnianym Betel Jakub zatrzymał się na noc podczas wędrówki do Charanu. We śnie ujrzał drabinę sięgającą swym wierzchołkiem nieba. Na jej szczycie stał Pan i mówił: „Ja jestem Pan, Bóg Abrahama i Bóg Izaaka”. Jakub zbudził się ze snu i pomyślał: „Prawdziwie Pan jest na tym miejscu, a ja nie wiedziałem”. Zdjęty trwogą rzekł: „O, jakże to miejsce przejmuje grozą. Prawdziwie jest to dom Boga i brama do nieba” (Rdz 28, 10–17). Od Jakuba, któremu objawił się Bóg, można wywieść podstawową definicję sanktuarium: „Jest to dom Boga i brama do nieba”.

Z chwilą przyjścia Jezusa na świat pierwsze miejsca święte chrześcijaństwa znajdowały się tam, gdzie upłynęło Jego ziemskie życie – należałoby wręcz powiedzieć, że cała Palestyna jest wielkim sanktuarium. Człowiek odczuwa tam wielką tęsknotę za oglądaniem „Świętego Oblicza”.

Wraz z rozwojem chrześcijaństwa, a na początku głównie za sprawą prześladowań, sanktuariami stały się groby apostołów i męczenników, zwłaszcza groby św. Piotra i św. Pawła w Rzymie. Kolejno dołączały do nich miejsca nadzwyczajnych objawień czy innych zjawisk nadprzyrodzonych, w tym głównie ukazania się Najświętszej Panny Maryi, a także miejsca kultu krzyży, figur i obrazów Jezusa Chrystusa, Matki Bożej i świętych. Wraz z powstawaniem nowych zakonów zaczęto budować sanktuaria na grobach założycieli i patronów, a także tam, gdzie się uświęcili i otrzymali szczególne łaski od Boga. Właśnie w takich miejscach budowano kościół lub inny budynek sakralny, przeznaczony do publicznego sprawowania kultu, w którym wierni zyskiwali możliwość otrzymania odpustów i innych łask. Jak podkreśla Kodeks Prawa Kanonicznego (k. 1234), w sanktuarium należy zapewnić wiernym obfitsze środki zbawienia, do których należą: gorliwe głoszenie Słowa Bożego, ożywienie życia liturgicznego (w tym zwłaszcza sprawowanie Eucharystii i pokuty) oraz podtrzymywanie zatwierdzonych form pobożności ludowej. Podstawowym warunkiem uznania danego miejsca świętego za sanktuarium jest jego kanoniczne zatwierdzenie. Należy dopowiedzieć, że zespół przyczyn, które się złożyły na powstanie i rozwój danego sanktuarium, posiada wartość względną, nie jest przedmiotem wiary. Nie oddaje się czci samym obrazom czy relikwiom, ale osobom, do których się one odnoszą, a przez ich pośrednictwo samemu Bogu. Zawsze bezpośrednim celem jest Bóg, a teologia, jak i praktyka pobożnościowa, akcentuje w sanktuariach zasadę, aby kult prowadził do Jezusa. W tych miejscach daje się ludziom Syna Bożego, pomaga odrodzić się duchowo. Chodzi o pełniejsze uwielbienie Boga oraz uświęcenie człowieka.

Pewnej gradacji czy wyróżnieniu kultu służą uroczyste koronacje figur i obrazów przedstawiających postać Jezusa, Matki Bożej, a nawet świętych. W takim przypadku akt koronacyjny świadczy o randze danego sanktuarium i konkretnego wizerunku.

Nazwy sanktuariów wiążą się z określeniami lub tytułami nadawanymi Jezusowi, Matce Bożej, świętym postaciom, świętym relikwiom czy też pochodzą od nazw miejscowości, gdzie się znajdują. Specyficznym rodzajem są sanktuaria pasyjno-Maryjne, gdzie w sposób szczególny rozważane jest życie, ofiara i wyniesienie Matki Bożej, powiązane ściśle z dziełem zbawienia i misterium paschalnym Chrystusa.

Ile jest sanktuariów w Polsce? Z pewnością ponad 1200. Wśród nich dominują sanktuaria Maryjne (ok. 70% ogółu), z których w wielu miejscach znajdują się koronowane na prawie papieskim bądź diecezjalnym wizerunki Matki Bożej.

Mniej popularne są sanktuaria świętych lub błogosławionych (ok. 20% ośrodków pielgrzymkowych). Ostatnie 10% stanowią sanktuaria Pańskie. Wśród nich najliczniejszą kategorią są sanktuaria Bożego Miłosierdzia z kultem obrazu „Jezu, ufam Tobie”.

Ogromna różnorodność polskich sanktuariów wymagałaby wielotomowych opracowań, natomiast niniejszy tekst jest tylko skromną pisemną ilustracją do pięknych zdjęć Adama Bujaka. Nie sposób więc nawet wymienić wszystkich nazw miejscowości oraz tytułów sanktuariów, a co dopiero je opisać. Dlatego z góry przepraszam Czytelników za pominięcie tak wielu z nich. I jeszcze jedno wyjaśnienie: w przypadku świętych piszę jedynie o sanktuariach polskich świętych lub błogosławionych, pomijając znaczące miejsca kultu apostołów czy świętych Józefa, Anny, Antoniego, Franciszka…

Generalnie, sanktuaria to szczególny polski fenomen. Gdy na Zachodzie są one w ogromnej części zwykłymi kościołami parafialnymi z małą ilością wiernych i przypominają muzea, u nas obok dawnych nadal powstają nowe, przybywają do nich pielgrzymi i sprawowanych w nich jest mnóstwo różnorodnych nabożeństw. Kult jest żywy i żywa jest też pobożność ludowa.

Czytelników, którzy kupili tę książkę, zainteresowało również:

Opinie o produkcie (0)

do góry

Zamknij X W ramach naszego serwisu stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym.

Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl